De vis wordt duur betaald

Dag Adriana Groen. Jij kent mij niet, maar ik jou wel. Dat jij mij niet kent is niet zo vreemd. Ik ben geboren in 1956, toen jij al achttien jaar overleden was. Jij bent op dinsdag 16 december 1856, bijna honderd jaar voor mij, geboren. De nacht er voor had het lichtjes gevroren. Je kwam ’s morgens om 11 uur op deze wereld. Jij was het derde kind van Cornelis Groen en Arendje den Heijer, en je bent vernoemd naar je oma van moeders kant. Je ouders komen uit een vissersfamilie en woonden in Scheveningen. Je ouders zouden na jou nog drie kinderen krijgen. Je had vier broers en één zus. Twee broers stierven nog in hun eerste levensjaar. Een andere broer, Cornelis, stierf toen hij twee jaar oud was. Het zal geen vetpot geweest zijn bij jouw ouders thuis. Misschien stierven jouw broers daarom wel op zeer jonge leeftijd. Waren ze al zwak bij geboorte, hadden jullie te weinig eten, of waren de algemene leefomstandigheden beroerd? Ik vermoed een combinatie. Van jouw vader kunnen we geen akte van overlijden vinden. Misschien is hij wel op zee omgekomen, tijdens het vissen naar de haring. Toen jij op 26 februari 1879 trouwde met Willem Dirk Keus, de opa van mijn schoonmoeder, werd hij al als overleden aangemeld. Je moeder is nooit hertrouwd, wat opvallend is. Er waren toen nog geen goede sociale voorzieningen dus hertrouwde men in die tijd om op enigerlei wijze verzekerd te zijn van redelijke kost en inwoning. Arendje zal als vijftig jarige wel één of misschien wel meerdere baantjes gehad hebben. Ze werkte zwart. Dat weet ik omdat in de verschillende akten van de gemeente Den Haag steevast vermeld stond dat zij “zonder beroep” was. Ze stierf, zevenennegentig jaar oud, op 17 november 1922 te Scheveningen.
Ook jouw man, Willem Dirk Keus, was een visser en ook hij kwam uit een traditioneel vissersfamilie. Hij was op 8 april 1854 te Scheveningen geboren, zodat hij ruim twee jaar ouder was dan jij. Jullie kregen in totaal twaalf kinderen. Vijf daarvan stierven op zeer jonge leeftijd. Arendje Maria, jouw dochter, overleed ongehuwd toen ze net drieëntwintig jaar oud was. Een zoon, Evert, stierf toen hij eenendertig was. Hij was net vijf jaar getrouwd en liet minstens twee jonge kinderen achter. Je man, Willem Dirk, stierf op 24 november 1910 te Scheveningen, op zesenvijftig jarige leeftijd. Hij stierf na een langdurig en pijnlijk ziekbed. Jijzelf kwam op 20 november 1938 te Scheveningen te overlijden. Je had je meeste kinderen overleefd en was bijna tweeëntachtig jaar oud geworden. In jouw rouwadvertentie stond dat je overleed “na een langdurig en smartelijk, doch geduldig gedragen lijden, in de hoop des eeuwigen levens”. Ten tijde van je overlijden woonde je in de Stuurmanstraat, huisnummer 41. Adriana, ik hoop dat je wens op een eeuwig leven is uitgekomen. De vis wordt immers al duur genoeg betaald.